Fokus: Mniejszości w Europie Wschodniej

W tym roku koncentrujemy się na tematach, które mają olbrzymie znaczenie w całej Europie, również na terenie Górnych Łużyc. Z punktu widzenia jednej z czterech oficjalnie uznanych mniejszości narodowych w Niemczech – mniejszości serbołużyckiej, spoglądamy na mniejszości etniczne w Europie Wschodniej. Istnienie odrębnych tradycji i zwyczajów wzbogaca naszą kulturę, ale też i często staje się powodem nieporozumień i konfliktów. Prezentowany cykl mówi nie tylko o mniejszości serbołużyckiej, ale też romskiej, żydowskiej, wietnamskiej i niemieckiej. Filmom towarzyszyć będzie wieczór autorski niemiecko-łużyckiego poety Kito Lorenc oraz koncert zespołu Berlinska Dróha.

Aferim!

RO, CZ, BG | 2015 | 108 min | BR, OF + pl UT

Reżyseria: Radu Jude
Scenariusz: Radu Jude
Kamera: Marius Panduru
Produkcja: HI Film Productions, Klas Film, Endorfilm
Aktor: Teodor Corban, Mihai Comănoiu, Cuzin Toma, Alexandru Dabija

Rok 1835, Europa Wschodnia. Policjant i jego syn przemierzają jałowy krajobraz. Szukają zbiegłego „cygańskiego niewolnika”. Jeden ma na wszystko gotowy aforyzm, drugi prezentuje bardziej kontemplacyjny stosunek do świata. W podróży spotykają ludzi różnych narodowości i przekonań. Wszyscy pielęgnują uprzedzenia i przesądy przekazywane z pokolenia na pokolenie. Film drogi, a zarazem filozoficzny western i historyczny dokument w odważny sposób pokazuje, na jakich fundamentach wyrosła współczesna Rumunia.

 

11.05. 19:00 | Kino PozaNova, Zgorzelec

 

Królowa ciszy / Die Königin der Stille / Královna ticha

D, PL | 2014 | 80 min | DCP, OF + en UT + dt Ü

Reżyseria: Agnieszka Zwiefka
Scenariusz: Agnieszka Zwiefka
Kamera: Aleksander Duraj, Armand Urbaniak
Produkcja: Heino Deckert, Agnieszka Zwiefka

10-letnia Denisa nie słyszy, ale potrafi wspaniale tańczyć. Nigdy nie nauczyła się mówić, ale z uśmiechem na twarzy mierzy się z ciężkim życiem społeczności romskiej w Polsce. Kiedy nie musi żebrać na ulicy, to marzy o świecie pełnym błyskotek z bollywoodzkich filmów i uczy tańczyć inne dzieci z obozowiska. Jej dzieciństwo determinuje ubóstwo, ale też i nie brakuje w nim dziecięcej radości z życia - momentami skromne obozowisko romskie wydaje się być olśniewającą boolywodzką scenografią. W filmie usłyszymy rumuńską muzykę manele, utwory Coco Rosie oraz Jessica de Rooij.

 

11.05. 17:00 | Kino Apollo, Görlitz

 

Linie 41 / Linia 41 / Linka 41

D | 2015 | 101 min | DCP, OF + dt UT

Reżyseria: Tanja Cummings
Scenariusz: Tanja Cummings
Kamera: Marek Iwicki
Produkcja: Tanja Cummings

Natan Grossmann przez wiele lat tłumił wspomnienia z pobytu w niemieckim getcie. Jego potrzeba zapomnienia była tak wielka, że nigdy nie pragnął poznać okoliczności śmierci swoich rodziców i losów brata, który zaginął w 1942 roku. Dopiero teraz Grossmann powraca do Łodzi i rozpoczyna emocjonalną konfrontację z przeszłością. Im więcej dowiaduje się o bracie, tym więcej powraca do niego wspomnień o rodzicach, o nim samym, o życiu i umieraniu w getcie.

 
Gość: Tanja Cummings, Marek Iwicki

13.05. 17:00 | Apollo, Görlitz

 

Toto si surorile lui / Toto und seine Schwestern / Toto i jego siostry / Toto a jeho sestry

RO | 2014 | 93 min | DCP, OF

Reżyseria: Alexander Nanau

10-letni Toto i jego siostra muszą zadbać sami o siebie. Ojciec wyjechał, a matka została aresztowana za handel narkotykami. Ich mieszkanie to narkomańska melina. Jako Romowie żyją na socjalnych peryferiach Rumuni. 15-letnia Andreea nie chce jednak tego zaakceptować i rozpoczyna walkę o lepsze życie dla siebie i swojego rodzeństwa. Istnieje wiele filmów o tematyce romskiej, rzadko który jednak potrafi ukazać ich życie w sposób tak intymny, ciepły i przepełniony szacunkiem. Wspaniały dokument o stawaniu na nogach, braterskiej miłości i tęsknocie za bliskością i bezpieczeństwem.

 

12.05. 20:00 | Kunstbauerkino 2, Großhennersdorf

13.05. 15:00 | Apollo, Görlitz

 

Róża / Rosa / Růže

PL | 2011 | 98 min | BR, OF

Reżyseria: Wojciech Smarzowski
Scenariusz: Michał Szczerbic
Kamera: Piotr Sobociński (junior)
Produkcja: Włodzimierz Niderhaus
Aktor: Marcin Dorociński, Agata Kulesza, Malwina Buss, Jacek Braciak, Eryk Lubos

„Róża” opowiada o skomplikowanej relacji między dwojgiem ludzi w świecie przemocy, wysiedlenia i nacjonalizmu po II wojnie światowej. Pojawiają się pytania o przynależność i tożsamość narodową. W mazurskiej wiosce nie istnieje jednak jednoznaczny podział na to, co „niemiecki” i na to, co „polskie”. Mimo to legitymuje on prawo własności i określa stosunki władzy. Film ukazuje burzliwe dzieje regionu, który wyzwolił się spod niemieckiego nazizmu i jest świadkiem odbudowy państwa polskiego.

 

11.05. 17:00 | PozaNova, Zgorzelec

 

Moja krew / Mein Fleisch und Blut / Moje krev

PL | 2009 | xx min | DCP, OF

Regie: Marcin Wrona
Drehbuch: Marek Pruchniewski, Grażyna Trela, Marcin Wrona
Kamera: Piotr Rosołowski
Produktion: Łukasz Dzięcioł, Piotr Dzięcioł
Darsteller: Eryk Lubos, Luu De Ly, Wojciech Zieliński, Krzysztof Kolberger

Der junge Boxer Igor muss seine Karriere nach einer schweren Niederlage an den Nagel hängen. Für große Zukunftspläne bleibt ihm keine Zeit, denn Ärzte prognostizieren, dass er nicht mehr lange zu leben hat. Nach anfänglicher Ratlosigkeit beschließt er, auf dieser Welt eine Spur zu hinterlassen: ein Kind. Auf der Suche nach einer potenziellen Mutter trifft er auf die Vietnamesin Yen Ha, die sich bereit erklären würde, sein Kind zu gebären – für die polnische Staatsbürgerschaft als Gegenleistung. Ein mutiger Film mit überraschenden Wendungen zwischen Wut, Verzweiflung, Reue und sogar Romantik.

 

12.05. 22:00 | Camillo, Görlitz

 

Češi proti Čechům / Tschechen gegen Tschechen / Czesi przeciwko Czechom

CZ | 2015 | 88 min | DCP, OF

Regie: Tomáš Kratochvíl
Drehbuch: Tomáš Kratochvíl
Kamera: Tomáš Kratochvíl
Produktion: Vít Klusák, Filip Remunda

Verlassen von seiner Frau zieht der Autor des Filmes von Prag ins angeblich schlimmste Romaghetto in Tschechien. Der verrufene Klan der Immobilienbesitzer nimmt ihn dort unter seine Fittiche. Als "Gadjo" hilft er ihnen, ein Haus zu reparieren und wird in die Familie aufgenommen. Er sucht nach Ursachen für den Niedergang des Ghettos, in dem er eine neue Heimat gefunden hat, und mischt sich unter die Teilnehmer von Anti-Roma-Märschen, um deren Motivation zu verstehen. Ein halbes Jahr nach seinem Einzug ins Ghetto feiert Gadjo schließlich mit den Roma und seiner Familie seinen 30. Geburtstag.

 

11.05. 18:00 | Kino Varsava, Liberec

14.05. 17:30 | Kunstbauerkino 2, Großhennersdorf

 

Abschied von Horno / Pożegnanie z Horno / Rozloučení s Hornem

D | 2005 | 92 min | BR, OF + en UT

Regie: Gottfried Schwemmer
Drehbuch: Gottfried Schwemmer
Kamera: Gottfried Schwemmer. Andreas Gockel
Produktion: Gottfried Schwemmer. Domowina e.V.

Eine Langzeitbeobachtung des uralten, unter Denkmalschutz stehenden sorbischen Dorfes Horno, das dem Braunkohletagebau zum Opfer fiel. Das Schicksal von Horno steht im Film ebenso für das Verschwinden gewachsenen dörflichen, naturnahen Lebens, wie auch für die vom Aussterben bedrohte sorbische Sprache und Kultur. Der Film gibt dem Dorf noch einmal eine Stimme, bevor dort nichts mehr daran erinnert. Er stellt Fragen nach dem Wert, den uns solch ein Dorf vermitteln kann, und warum sich nicht nur die Dorfbewohner, sondern Menschen weltweit so lange für den Erhalt von Horno einsetzten.

 
Zu Gast: Gottfried Schwemmer

12.05. 15:00 | Kunstbauerkino, Großhennersdorf

 

Sorbische Ostern / Górnołużycka Wielkanoc / Hornolužické Velikonoce

D | 2010 | 15 min | DCP, OF + - UT + - Ü

Regie: Frank Dietrich
Drehbuch: Frank Dietrich
Kamera: Frank Dietrich

Ostern ist das Hochfest der katholischen Sorben in der Lausitz. Im Film werden die Ereignisse der Kar- und der Osterwoche in Bild und Ton festgehalten.

 

12.05. 15:00 | Kunstbauerkino 1, Großhennersdorf

Vorfilm zu Abschied von Horno

 

Weißkohlraumschiff – Eine Reise ins Ungewisse / Podróż w nieznane / Weißkohlraumschiff – Cesta do neznáma

D | 2015 | 48 min | DCP, OF

Reżyseria: Robert Eckstein
Scenariusz: Robert Eckstein

Statek kosmiczny „Biała kapusta” (Weißkohlraumschiff) zabierze nas w poetycką i jednocześnie ekstatyczną podróż po Białorusi. W państwie, które narzuca ograniczenia, poznamy miejsca i ludzi, którzy je odrzucają. Ścieżkę muzyczną do filmu przygotował duet folkowo-punkowy Berlinska Dróha.

 
Gość: Robert Eckstein

12.05. 21:00 | Kulturfabrik Meda, Mittelherwigsdorf

 

Struga – Bilder einer Landschaft / Struga - pejzaże / Struga – Obrázky jedné krajiny

DDR | 1972 | 25 min | 35mm, OF + dt UT

Regie: Konrad Herrmann
Drehbuch: Anton Bruk, Konrad Herrmann
Kamera: Franz Ritschel
Produktion: HFF der DDR

Ein poetischer Essay entrollt eine ruhige, symbolbeladene Erzählung über eine sorbische Familie, die ihr Gehöft verlassen muss, begleitet von dokumentarischen und inszenierten Bildern sorbischen Lebens und seiner Bedrohung durch den Bergbau: Große Filmkunst und eine Liebeserklärung an die Lausitz und ihre Bewohner.

 

13.05. 20:00 | Kunstbauerkino 1, Großhennersdorf

 im Anschluss Lesung mit Kito Lorenc